Wat zijn Familieopstellingen?

We zijn allemaal onderdeel van een familie en binnen de familie hebben we geleerd hoe we op eigen benen kunnen staan. Toch zijn er soms lastige patronen waar we -tegen beter weten in- aan vasthouden. Je voelde je niet gezien – en nu doe je altijd zò je best, je wordt er doodmoe van. Of je moest al jong zorgtaken op je nemen – en nu loopt je nog steeds voor iedereen te zorgen.

In een familieopstelling ga je op zoek naar de verborgen waarheden achter die patronen. Het ontdekken van die waarheden is soms ontroerend, soms pijnlijk. En altijd bevrijdend. Een leuk stuk daarover stond in mei ’22 in het Noordhollands Dagblad: Ik voel me nu weer echt bevrijd – NHD

Je kunt niet kiezen waar en in welke familie je geboren wordt en opgroeit, of wat de normen en waarden zijn die je meekrijgt. Je hebt wèl invloed op hoe je nu vorm geeft aan wat je van je familie en omgeving hebt meegekregen. Het helpt wanneer het helder voor je is hoe familiebanden en de systemen waar je deel van uitmaakt, jou beïnvloeden.

Een familieopstelling laat je (letterlijk) zien waar je belemmeringen zitten of waar je in bepaalde patronen vast zit. Waarom je niet altijd de keuzes maakt die je zou willen maken of steeds weer vervalt in een bepaalde emotie of gedrag. Het ervaren en het voelen van een opstelling raakt de ziel en dat geeft een krachtige impuls tot een fundamentele verandering in je denken, voelen en doen, waardoor ook patronen zullen veranderen. Het laat je zien hoe de liefde en de energie weer kunnen gaan stromen.

ervaren waar de liefde en de energie weer kunnen gaan stromen

Werkwijze bij familieopstellingen in een groep

Je doet de opstelling samen met de overige deelnemers die jouw familie niet (hoeven te) kennen. Zij representeren familieleden, of feiten en gebeurtenissen uit de familiegeschiedenis. De deelnemers zijn dus niet de werkelijke familieleden maar plaatsvervangers, representanten.

Na een kort gesprekje over het thema, worden de benodigde representanten uitgekozen en nemen zij een plaats in de zaal in. Op uitnodiging van de begeleider veranderen deelnemers van positie of beantwoorden vragen. Zelf gaat de vraagsteller in eerste instantie niet in zijn opstelling staan; hij/zij zet iemand anders in zijn/haar plaats neer. Zo kan van enige afstand worden bekeken hoe de opstelling zich ontvouwt. Dit duurt ongeveer 1 à 1½ uur. 

Bijzonder is dat de representanten op de plek waar zij staan, in contact komen met dezelfde gevoelens, krachten en verhoudingen als diegenen die ze vertegenwoordigen. Dat levert nieuwe inzichten op. De (verborgen) dynamiek in het systeem kan zo duidelijk worden.

Opzet van het drieluik.

Op de 3 zaterdagmiddagen (11, 25 november en 9 december) beginnen we met een stukje achtergrondtheorie van ‘Systemisch werk’. Binnen dat vakgebied zijn de (familie)opstellingen een veel voorkomende werkvorm is. Er worden 3 basisprincipes onderscheiden:

1. Binding: Alles en iedereen heeft evenveel recht op een plek;
2. Ordening: Iedereen heeft een eigen plek en een eigen taak;
3. Balans in Geven en Nemen: Iedereen heeft behoefte aan balans en gelijkwaardigheid.

We bespreken iedere zaterdag één van deze wetmatigheden en doen één of meer korte oefeningen om te ervaren hoe het werkt en om te ervaren hoe onbewuste patronen doorwerken in het hier en nu.

Na een korte pauze gaan we een opstelling doen waarbij één van de deelnemers een vraagstuk kan inbrengen. Na een pauze volgt dan de tweede opstelling. Tussen de onderdelen worden korte meditaties gedaan.

Met deze indeling kunnen in 3 workshops in totaal 6 deelnemers hun vraag, hun thema, inbrengen.

De andere deelnemers (maximaal 6) zijn alleen “toeschouwer/representant”  en brengen niet hun eigen thema in – er is natuurlijk wel ruimte voor vragen over wat we in de opstelling zien. 

Wanneer je hiervoor aanmeld, kan je -als je daarvoor gevraagd wordt- actief meedoen in de opstelling van de vraagsteller. Bijna altijd is het bijwonen van een familieopstelling voor toeschouwers èn representanten een verrijkende ervaring. Er zijn vaak talloze ‘toevallige’ parallellen met je eigen thema’s.

Een thema kan bijvoorbeeld zijn het stellen van grenzen zoals hier onder door Dr. Sigmund uit de Volkskrant gedemonstreerd wordt.